Dünya’da Kripto Para Düzenlemeleri

Malta’da Kripto Para Borsası Düzenlemesi

Malta, kripto para birimlerine karşı çok ilerici bir yaklaşım benimsemiş ve kendisini kripto para düzenlemesinde küresel bir lider olarak konumlandırmıştır. Kripto para birimleri Malta’da yasal ödeme aracı olarak sayılmasa da Malta devleti tarafından “değişim aracı, hesap birimi veya değer deposu” olarak kabul edilmektedir. Mevcut AML mevzuatını tamamlamak için Malta devleti, blok zincir  mevzuatıyla birlikte dijital varlıklarla ilgili üçlü yasayı (MDIA, ITAS ve VFA) ilk çıkaran ülke olmuştur.

Malta Dijital İnovasyon Yasası (MDIA)

Yasa ile Malta Dijital İnovasyon Otoritesinin, Dağıtılmış Defter Teknolojisi (DLT)  yazılımını ve yazılımın nasıl yönetileceğini düzenlemiştir.

Yenilikçi Teknoloji Düzenlemeleri ve Hizmetleri Yasası (ITAS Yasası)

ITAS Yasası DLT, token borsaları, akıllı sözleşmeler ve merkezi olmayan özerk varlıkların tasarımında ve tesliminde kullanılan mimarileri ve yazılımları onaylama ve denetleme yolları hakkında hükümler içermektedir. Bu mevzuatta gelecekteki yeniliklere uyarlanabilir hale getirmek için geniş tanımlar kullanmıştır.

Sanal Finansal Varlıklar Yasası (VFAA)

Yasa, kripto para birimini Sanal Finansal Varlık (VFA) olarak sınıflandırır ve bu nedenle, tüketicileri korumanın yanı sıra paydaşların ve endüstrinin büyümesini desteklemenin ikili amacına hizmet edecek bir kurallar dizisi oluşturur. Portföy yöneticisi, aracı kurumlar, saklama hizmeti sağlayıcıları, kripto para borsası firmaları, yatırım danışmanları ve e-cüzdan sağlayıcılarını içeren diğer hizmet sağlayıcıların yanı sıra yeni kripto para birimlerini tanıtmak veya başlatmakla ilgilenen kişiler için gereksinimleri özetlemektedir.

Malta’da, kripto para borsaları için uygun lisansa VFA Sınıf 4 lisansı denmektedir. Lisansa sahip olmak için anahtar gereksinimler şöyle sıralanabilir;

• Şirket Malta’da kurulmuş olmalı.
• Bağımsız denetçi belirlenmiş olmalı.
• Uygunluk için yeterli beceri ve yetkinliklere sahip çalışanlar istihdam edilmeli.
• Malta kara para aklamayı ve terörizmin finansmanını önleme düzenlemelerine uygun süreç tasarımı olmalı.
• Dış denetçi raporlarının otoriteye sunulması

Japonya’da Kripto Para Borsası Düzenlemesi

Japonya şu anda kripto para birimleri için dünyanın en ileri seviyede düzenlenmiş ortamına sahiptir. Bitcoin ve diğer dijital para birimlerini Ödeme Hizmetleri Yasası (PSA) kapsamında yasal mülkiyet olarak tanımaktadır.  Bu düzenlemeleri takiben Japonya’daki kripto borsalarının kayıtlı olması ve geleneksel AML/CFT yükümlülüklerine uyması gerekmektedir. Aralık 2017’de ulusal vergi dairesi , kripto para birimlerindeki kazançların “çeşitli gelirler” olarak sınıflandırılması ve yatırımcıların buna göre vergilendirilmesi gerektiğine karar vermiştir.

Avustralya’da Kripto Para ve Borsa Regülasyonu

Kripto para birimleri, 2017 yılında Avustralya Merkez Bankası tarafından yasal ilan edilmiştir. Kara para aklamayı önleme ve terörle mücadele finansmanı yasası uyarınca, dijital para borsaları Avustralya İşlem Raporları ve Analiz Merkezi’ne (AUSTRAC) kaydolmalı ve kara para aklama ve terörle mücadele finansmanı ile mücadele uyum ve raporlama yükümlülüklerini yerine getirmelidir. Bu, kripto borsalarının Müşterinizi Tanıyın (KYC) süreçlerinin bir parçası olarak müşterilerinin kimliği hakkında bilgi toplaması gerektiği anlamına gelmektedir.

Kripto para borsalarına özgü bir diğer düzenleme ise, Avustralya Finansal Hizmetler (ASF) lisansına sahip olmaları gerektiğidir. Bu dijital para birimi sağlayıcıları, Avustralya yasalarına göre diğer finansal hizmet sağlayıcılarla aynı şekilde muamele görür. Yakın tarihte ise senato komitesi dijital varlık madencileri ve kripto para borsaları için düzenlemeler yapılmasına dair bir rapor yayınlamıştır.

Kanada’da Kripto Para ve Borsa Düzenlemesi

Kripto para birimleri Kanada’da yasal ödeme aracı değildir, ancak çevrimiçi olarak veya bunları kabul eden mağazalarda mal ve hizmet satın almak için kullanılabilir. Kripto para birimi hizmet sağlayıcılarının AML ile ilgili düzenlemesini onaylayan ilk ülkedir ve kripto borsalar, finansal kuruluşlar (MSB’ler) olarak eyalet menkul kıymet yasaları kapsamında düzenlemektedir. Kanada’daki borsalar, esasen finansal kuruluşlar ile aynı şekilde düzenlenir ve Kuruluşların aynı durum tespiti, kayıt tutma, doğrulama ve raporlama yükümlülüklerine tabidir.

Haziran 2020’den itibaren tüm kripto para borsalarının Kanada Finansal İşlemler ve Raporlar Analiz Merkezi’ne (FinTRAC) kaydolması ve uygun olduğu durumlarda marj ve piyasa değerleme gerekliliklerine uyması gerekmektedir. Kanada Gelir Kurumu, kripto işlemlerine Kanada vergi kurallarını uygulamaktadır.

Birleşik Krallık’ta Kripto Para ve Borsa Düzenlemesi

Birleşik Krallık 2020’de kripto varlıklarının mülk olduğunu doğrulasa da belirli bir kripto para yasası yoktur. Borsaların İngiltere’de kayıt gereksinimleri vardır. 10 Ocak 2021’den itibaren, Birleşik Krallıkta varlığı veya pazar ürünü olan veya Birleşik Krallıkta yerleşik müşterilere hizmet sağlayan tüm Birleşik Krallık kripto varlık firmaları (tanınmış kripto para borsaları, danışmanlar, yatırım yöneticileri ve profesyoneller dahil) Finansal Yürütme Otoritesi’ne (FCA) kaydolmalıdır. Bu grupların AML/CFT raporlama ve uyum yükümlülüklerine uyması önemlidir.

ABD’de Kripto Para ve Borsa Düzenlemesi

Eyalet düzeyinde tutarlı bir yasal yaklaşım bulmak zor olsa da ABD, federal düzeyde kripto para birimi mevzuatı geliştirmede ilerleme kaydetmeye devam etmektedir. Mali Suçları Soruşturma Bürosu (FinCEN), kripto para birimlerini yasal ödeme aracı olarak görmez, ancak kripto para birimi belirteçlerinin “para biriminin yerine geçen diğer değerler” olduğu temelinde kripto para borsalarını para aktarıcıları olarak görür. Milli Gelirler İdaresi (IRS), kripto para birimini yasal ödeme aracı olarak görmez, ancak onu “değişim aracı, hesap birimi ve/veya değer deposu olarak işlev gören değerin dijital bir temsili” olarak tanımlar.

Kripto para borsaları Amerika Birleşik Devletleri’nde yasaldır ve Banka Gizliliği Yasası’nın (BSA) düzenleyici kapsamına girmektedir. Uygulamada bu, kripto para borsası hizmet sağlayıcılarının FINCEN’den gerekli lisansı alması, bir AML/CFT uyum programı uygulaması, uygun kayıtları tutması ve yetkililere raporlar sunması gerektiği anlamına gelmektedir.

Almanya’da Kripto Para ve Borsa Düzenlemesi

Alman kripto para birimi düzenlemeleri, Alman vatandaşlarının ve tüzel kişilerin, BaFin lisanslı bir borsa, saklama kuruluşu veya Bitcoin ATM’si aracılığıyla yapıldığı sürece ‘kripto varlıkları’ satın alabileceğini, satabileceğini, elde tutabileceğini göstermektedir.

Alman kripto para birimi düzenlenmelerinden yapılan önemli çıkarımlar şöyledir;

• Bitcoin’ler hesap birimleridir, yasal ödeme aracı olarak sınıflandırılmaz.
• BaFin (Federal Financial Supervisory Authority), Almanya’nın kripto para birimi düzenleyicisidir.
• Alman Bankacılık Yasası (KWG) değişiklikleri, kripto para biriminin saklanmasına izin verilmektedir.

1 Ocak 2020 tarihinden itibaren, bu hizmeti sunmak isteyen kuruluşların BaFin’den (Federal Mali Denetleme Kurumu) izin başvurusunda bulunmaları gerekmektedir.

Alman Bankacılık Kanunu (KWG), kripto para saklama kuruluşları ve borsalarını ‘finansal hizmetler sundukları için finansal kuruluş olarak tanımladığından, diğer yükümlü kuruluşlar gibi Almanya’daki normal AML ve CFT düzenlemelerine tabidirler.

Son olarak Türkiye’de, TCMB  16 Nisan 2021’de çıkardığı yönetmelik ile kripto varlıkların ödemelerde doğrudan veya dolaylı şekilde kullanımını yasaklamıştır. İlerleyen dönemde kripto para borsaları için daha kapsamlı düzenlemeler bekleniyor. Çıkması olası düzenlemelerde operasyonel, bilgi sistemleri ve KYC/AML yükümlülüklerine uyum sağlamak için atacağınız adımlarda BOLD&Digital size destek olacaktır.